“DE KEMPEN IS EEN GOUDEN GEBIED!”

WONEN, WERKEN, RECREËREN ….

Bron: Brabant in Business

Het is bijzonder goed toeven in De Kempen: daar zijn inwoners, bedrijven en toeristen het roerend over eens. Maar hoe zorg je dat deze streek ook in de toekomst aantrekkelijk blijft? Welke kansen en bedreigingen liggen er? En hoe zorg je nu al voor een schitterende toekomst van dit gouden gebied? Geen gemakkelijke vragen, maar het past bij De Kempenaar om ze bij de kop te pakken. Bedrijven, overheid en andere partners – zoals onderwijs – werken nu al intensief samen om De Kempen ook in de toekomst te laten groeien en bloeien.

De mouwen opstropen en aan de slag gaan: dat is de typische Kempische mentaliteit. Mireille Winkelmolen, Hans van den Dungen, René Coppens en Stef Luijten onderschrijven dat.
Die houding heeft De Kempen veel gebracht: een bloeiende (high tech) maakindustrie, een sterke agrarische sector en een aantrekkelijk toeristisch gebied. Veel mensen zijn dan ook verrast als ze de economische kracht en de mooie natuur van De Kempen zien en ervaren.

Harde werkers
“De Kempische ondernemer heeft enorm veel werklust en ondernemingszin. Hij pakt aan en durft nieuwe wegen in te slaan. Dat vindt hij heel normaal, maar dat is het niet. We mogen in de Kempen met gepaste trots aan elkaar en aan anderen uitdragen wat voor mooie, innovatieve zaken er gedaan worden,” vindt René Coppens, directievoorzitter van Rabobank De Kempen.. Hans van den Dungen, voorzitter van het Kempisch Ondernemers Platform, vult aan: “Die bescheidenheid is te verklaren vanuit onze economische geschiedenis. Allereerst bestaat de regio uit een aantal relatief kleine kernen en een groot buitengebied, waardoor ondernemers letterlijk gewend waren om wat meer ‘op zichzelf’ te opereren. Daarnaast zijn veel ondernemers ooit vanuit ‘de schuur of garage’ begonnen. Door enorm hard te werken zijn ze uitgegroeid tot internationaal opererende bedrijven. Gelukkig beseffen steeds meer ondernemers dat samenwerking, kruisbestuiving, krachtenbundeling en collectief eigenaarschap nieuwe mogelijkheden bieden. Daar denken we vanuit diverse organisaties, zoals het KOP en Het Huis van de Brabantse Kempen, strategisch niveau over mee.”

Kempen op KOP
Stef Luijten, wethouder bij de gemeente Bergeijk, is blij dat onderwijs, ondernemers en overheid elkaar ontmoeten in het Huis van de Brabantse Kempen. “Samen staan we simpelweg sterker. Het is belangrijk dat onder meer overheid, bedrijfsleven en onderwijs van elkaar weten wat er leeft en wat er voor De Kempen nodig is om koploper in de economie te blijven. Want laten we vooral niet vergeten dat deze regio een krachtige economie heeft. Ondernemers hebben lef en pakken de kansen die ze zien. Voor de toekomst liggen er wel belangrijke uitdagingen op het gebied van energie, klimaat, ruimtelijke ordening en economie. Over die vragen moeten we nu al nadenken en gezamenlijk antwoorden formuleren.” Mireille Winkelmolen mag als manager bij Het Huis van de Brabantse Kempen deze Multi-helix in goede banen leiden. “Er zijn een aantal belangrijke thema’s voor de toekomst: klimaatverandering, energietransitie en duurzame voedselproductie. Over 20 jaar ziet De Kempen er heel anders uit dan nu. Het wordt een enorme uitdaging om samen deze veranderingen zo te richten dat De Kempen er kwalitatief mooier en sterker van wordt. Het Kempisch Bedrijvenpark met 40 hectare nieuw landschap is een mooi voorbeeld hoe economische ontwikkeling goed ingepast kan worden. Binnen de maakindustrie zijn onder meer een betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven en een goede bereikbaarheid van de regio belangrijke thema’s. De leefbaarheid staat uiteraard centraal in het aantrekkelijk houden van De Kempen bij toeristen en inwoners.”

“De Kempen wil uitblinken in slimme maakindustrie. Een industrie die mede drager is van de economie en van de werkgelegenheid van de regio”

Leren door doen
In september 2018 is vanuit de overheid een regeling in werking getreden in het kader van versterking van techniekonderwijs in het vmbo en mbo (‘Subsidieregeling sterk techniekonderwijs 2020-2023’). Ook wel bekend als de ‘100 miljoen voor techniekonderwijs in Nederland’.
Opdracht is om kwalitatief hoogstaand en dekkend techniekonderwijs in de diverse regio’s te realiseren. Het Pius X-College uit Bladel vormt een techniekregio met het Rythovius College uit Eersel, VSO De Grote Aard uit Duizel, Kempenhorst uit Oirschot en het Commanderij College uit Gemert. Kenmerkend voor deze regio is de maakindustrie in de periferie van Eindhoven. Veel bedrijven zijn belangrijke toeleveranciers voor het hightech bedrijfsleven van de Brainport regio. Sint Lucas, ROC Summa en ROC ter AA zijn mbo-instellingen die zich hebben gecommitteerd aan deze regio.

Op dit moment stellen de deelnemende scholen het regioplan 2020-2023 op. Om de regiovisie te realiseren, wordt een thematische indeling van clusters gehanteerd, waarlangs de doelen gerealiseerd worden. Ieder cluster bestaat uit deelprojecten.

Er wordt gewerkt vanuit de volgende clusters:
• basis op orde
• professionalisering
• doorlopende leerlijnen (primair onderwijs-voortgezet onderwijs-mbo-arbeidsmarkt)
• onderwijswerkplaats
• innovatie.

Voor onze regio is de komende jaren een bedrag van maximaal € 7,4 miljoen beschikbaar.
In de regiovisie wordt ingezet op een integraal flexibel onderwijssysteem. Samen met regionale onderwijsinstellingen en regionale bedrijven werken we aan innovatie, professionalisering en het imago van de technische branche. Leren wordt hybride en vindt bij uitstek plaats bij bedrijven, in praktijksimulaties of in een leercentrum. Dus: leren in een contextrijke omgeving.
Daarnaast is er veel aandacht voor loopbaanoriëntatie. Bedrijven en scholen delen kennis en expertise ten behoeve van verdere professionalisering. ‘Leren door doen’ staat weer centraal.

Gouden grond
De Kempen heeft dus best wat pittige vragen te beantwoorden. Maar het past ook bij het DNA van De Kempenaar om daar niet voor terug te schrikken. René Coppens: “Laten we vooral blijven beseffen dat we hier op gouden grond zitten. We wonen een prachtige omgeving die door steeds meer toeristen en recreanten ontdekt wordt. Er is een zeer krachtige ´slimme maakindustrie´ die onderdeel is van Brainport. De wisselwerking tussen onze regio en Brainport krijgt steeds meer vorm, onder meer in Brainport Development en in het project Toekomstbestendige maakindustrie. Die kruisbestuiving is economisch belangrijk.
Maar onze regio is vanwege de rust, ruimte en het landschap ook nog eens een aantrekkelijke woonomgeving voor kenniswerkers. De sterk ontwikkelde en innovatieve agrosector is daarbij ook nog een belangrijke economische kracht. Het is cruciaal om nu al in de Multi-helix gezamenlijk invulling te geven aan de toekomst van De Kempen.

“De Kempen is van oudsher een regio van harde werkers. En dat zie je ook terug in het soort bedrijven. Het zijn op productiegerichte bedrijven, denk aan de maakindustrie en de agrosector. Beide sectoren staan aan de basis van de bedrijvigheid in de Brabantse Kempen. Deze bedrijven zijn vaak gestart ‘vanuit de schuur’ en in de loop der jaren uitgegroeid tot professionele ondernemingen”

Wat typeert de Kempenregio op de arbeidsmarkt & bedrijfsleven
De bedrijvigheid in de regio typeert zich met name door de maakindustrie en de agrarische sector. Daarnaast kent de Kempen ook een eeuwenoude sigarenindustrie die nog altijd zeer levendig is. De Kempenregio is een onderdeel van de Brainport regio, waar de Kempen zich met name richt op de toelevering van producten voor internationale spelers in Brainport en omgeving. Daarnaast is de Kempenregio belangrijk voor de schakel tussen het Ruhrgebied en de havens van Antwerpen en Rotterdam.

Jeugd heeft de toekomst
De jeugd heeft de toekomst. Logisch dus dat de vier gesprekspartners ook dit onderwerp ter tafel brengen. “Een betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven staat hoog op de agenda,” zegt Stef Luijten. “Niet alleen op uitvoerend en praktisch niveau, maar ook op hoger en wetenschappelijk niveau. We vinden het belangrijk dat de jeugd uit De Kempen relatief dicht bij huis goed onderwijs kan volgen. Een mooi voorbeeld is het Aquinohuis in Bergeijk. Zorgstudenten van het Summa College kunnen hier praktijkervaring opdoen. Een mooie vorm van kruisbestuiving met meerwaarde voor alle partijen.”
Mireille Winkelmolen vult aan: “We zien ook dat bedrijven en onderwijs elkaar binnen de Stichting Techniekportaal opzoeken om samen te zorgen dat er nieuwe instroom ontstaat van goed opgeleide en gemotiveerde medewerkers voor vacatures in technische bedrijven.“ Gelukkig begint dat al in het basisonderwijs,” vindt Hans van den Dungen. “Met Kies Kempische Bedrijven programma interesseren we kinderen tussen 4 en 12 jaar voor de techniek. 35 techniekcoaches verzorgen gastlessen en nemen kinderen mee op bedrijfsexcursies.

“Het KOP speelt een belangrijke rol als het gaat om het versterken van de regionale economische structuur. Met de Stichting Techniekportaal brengen we techniek en onderwijs nader bij elkaar. Met Kies Kempische Bedrijven (KKB) kweken we interesse voortechniek bij de kinderen op basisschool en de onderbouw van het voortgezet onderwijs door het verzorgen van gastlessen door techniekcoaches in te zetten of het organiseren van excursies”

Bereikbaarheid
Werkgelegenheid alleen is niet genoeg om De Kempen aantrekkelijk te houden. René Coppens: “Goede mobiliteit tussen de Kempische dorpen en naar Eindhoven en Tilburg zijn ontzettend belangrijk voor inwoners, bedrijven én  toeristen.” Mireille Winkelmolen beaamt dat: “In het project Smart Mobility gaan we samen op zoek naar klimaatvriendelijke en slimme praktische oplossingen.” Stef Luijten beseft dat de overheid hier een belangrijke rol in speelt. “Snelfietsverbindingen zijn belangrijk voor de leefbaarheid en het toerisme. Maar ik ben ook blij dat de nieuwe N69 zorgt voor een betere ontsluiting van De Kempen, waarmee de verkeersveiligheid op de lokale wegen verbetert. Dat draagt weer bij aan een beter woon- en leefklimaat.” Hans van den Dungen memoreert dat ook een goede visie op regionale bedrijventerreinen hieraan bijdraagt, evenals de ontwikkeling van het Kempisch Bedrijvenpark.

“De Kempen is een ondernemende regio waar het goed werken, wonen en recreëren is”

Gouden toekomst
“Bij zo’n complex vraagstuk komt het DNA van de Kempische ondernemer goed van pas,” vindt Hans van den Dungen. We durven nieuwe uitdagingen en kansen te pakken. Het delen van competenties en innovaties is daarvoor erg belangrijk. Kruisbestuiving en samenwerking zijn van levensbelang.” Stef Luijten bevestigt dat. “De agrarische sector is niet langer één sector en maatwerk is nodig. Daarom zijn ‘keukentafelgesprekken’ ook belangrijk. Je kunt dan samen strategisch bekijken wat mogelijkheden en kansen zijn. Niet alleen voor de ondernemer, maar voor het hele gebied. Want ook de energietransitie zal in ons landschap zichtbaar worden, bijvoorbeeld in zonneparken en windmolens. Er is een spanningsveld tussen agrarische ondernemers, duurzaamheidsambities en een toeristisch aantrekkelijk buitengebied. Daar moeten we met alle partijen goed over nadenken.” Mireille Winkelmolen vat het samen als ‘omgevingsbewust ondernemen’. Ze is trots dat binnen het KOP en Het Huis van de Brabantse Kempen alle partijen met een gezamenlijke agenda optrekken om De Kempen een gouden toekomst te geven.

Dit artikel is tot stand gekomen door: René Coppens, Hans van den Dungen, Stef Luijten, Mireille Winkelmolen, Werken in de Kempen, Pius X college, Gemeente Bergeijk, Huis van de Kempen en Het KOP.